Cây sung hay ưu đàm thụ hoặc tụ quả dong (danh pháp khoa học: Ficus racemosa, đồng nghĩa Ficus glomerata Roxb., 1802) là loại thân cây gỗ lớn, mọc nhanh, thuộc họ Dâu tằm (Moraceae). Cây mọc hoang dại ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới tại những nơi đất ẩm bìa rừng, nhiều nhất là ven các bờ nước ao, hồ, sông, suối.
Phía trước sân nhà, có cây sung, trái lúc nào cũng ra đầy cây. Trước đây, còn cả đàn chim về hót líu lo những buổi chiều tối hay có đàn dơi đến viếng.
Chiều về tiếng chim hót trên cây sung, Ba thích lắm, vì nó hót ríu rít, thế nhưng có nhiều kẻ đến bằng súng săn hay nạn thun. Má hay Ba phát hiện liền giũa một trận rồi họ tự bỏ đi. Chim này không được bắn, nó sợ sẽ bay mất. Ngay cả đàn dơi cũng thế, nó cứ đến vào buổi tối. Sau đó, thấy vài trái sung rơi lạch bạch trên mặt đất, chắc chắn là mấy anh dơi ăn rồi đụng những trái khác nó rơi vãi trên nền nhà.
Cây sung rất đặc biệt, vì cùi sung cứ ra trái sau khi trái rụng, cùi sung sẽ tiếp tục ra trái, từ đó đến giờ nó chẳng bao giờ được hái mất cùi vì như thế trái sẽ không còn nữa, nên mỗi khi ra trái dịp tết trông đẹp mắt, hầu như ai đến cũng xin hay mua vài nhánh, nhưng Má không cho hay bán trái trên cây. Nhưng Má mua vài trái nhái ở chợ, giống như trái sung mà cho họ, vì trái sung đâu ai dám hái, có ai đó nói là trưng bày trái sung trên bàn thờ chắc là sung giả.
Mỗi khi sung ra trái đến khi chín nó chuyển màu đẹp lắm từ xanh sang vàng rồi hồng và đỏ, rất đẹp và nhìn ngon lắm nhưng khó ăn, nhưng có người hái trái sung còn sống làm dưa. Còn Má tôi thường để nó chín rồi lụm làm sương sa, ăn rất khó, nhưng Má nói là thuốc, ‘ thuốc đắng giã tật’, và sương sa sung ăn mát cơ thể, nhuận trường.
Khi sung chín, nó rụng thấy mà vui mắt, đang ngồi dưới gốc cây sung nó rớt một cái trúng đầu hay mặt cũng đau lắm. Buổi tối, là lúc sung rụng nhiều nhất, dưới gốc cây sung, ngày xưa Ba để một tấm dalle bằng sắt khoảng 4-5m2, khi trái sung rụng kêu nghe vui tay vào giữa khuya hay sáng sớm. Ba mắc một cái võng ngang cây sung và bức tường nhà, Ba nằm đong đưa trên võng và trái sung rụng vô miệng cả nhà cười ngất.
Tết đến, Ba Má hay canh trái sung, người ta thì canh hoa mai ra hoa, Má nói sung là sung túc cả đời không đói, nên chăm sóc cẩn thận. Cây sung ngày nay vẫn ra trái, nhưng đàn chim không còn đến nữa, và tiếng chim hót ríu rít mỗi buổi chiều cũng chẳng ai để ý, đối với tôi cây sung là cái mà Ba quí nhất trong đời, vì ngày nào đàn chim cũng về đây cất tiếng hót vui vẻ. Ba đi rồi, đàn chim buồn chẳng muốn ghé thăm, tiếng hót của chúng cũng không còn nghe nữa, đâu ai buồn mà để ý đến tiếng chim hót trong thành phố vào những buổi chiều.
Snowynguyen 2011
Tham khảo
http://vi.wikipedia.org/wiki/Sung