Ngày nay, đối với giới trẻ, chắc không hiểu món ăn này ra sao? Vì món ăn này rất dân dã của người miền Tây. Có người nói món cháo này nguồn gốc ở Tây Ninh (miền Đông), khi đến đây có Thánh Thất Cao Đài, có núi Bà Đen, có bánh canh Trảng Bàng và có món cháo bồi Tây Ninh.
Không biết thực hư ra sao, nhưng tôi nhớ rất rõ Má tôi nấu có một ít thịt heo bầm, một ít gạo, đậu bắp là món rau chiếm toàn phần. Món cháo này không có một công thức chung nào. Sau này, người đầu bếp sáng tạo cho thêm (bồi thêm) thịt cua, tôm tươi đập dập, xương heo, sườn non … nên nó có tên gọi cháo bồi. Có người còn cho bột bán, hay cháo quẩy vào. Như vậy là quá sang!
Khi con người ta thay đổi cuộc sống, thì tập tục cũng ít nhiều thay đổi để thích nghi với cuộc sống mới.
Tôi muốn đề cập đến người Việt sống định cư ở nước ngoài. Có người khi rời quê hương còn rất nhỏ, nhưng có người đã hơn nửa đời người mới ra đi. Thay đổi cuộc sống, thay đổi con người, thay đổi cách sống, cách ăn ngủ …. Là cả vấn đề với người lớn tuổi. Nhưng mỗi người vì một lý do khác nhau, người thì hy sinh cho con cái. Người vì con cái đã thành danh, trở về thì sống với ai, hay điều kiện y tế không đâu bằng. Và vì bất cứ lý do nào, nên họ chấp nhận tất cả. Ở đâu cũng có hay và cái dỡ của nó. Tôi đề cập đến chuyện này vì Ba Má tôi cũng trong số đó. Hôm nay, ăn được một tô cháo bồi thi vị. Có lẽ là ăn cái hương vị ngày xưa. Chổ tôi ở muốn đến chợ Á Đông phải mất nửa tiếng, lâu lâu cũng thấy bán đậu bắp. Nhưng tại sao bao lâu nay, tôi không nhớ mà nghĩ ra để nấu món này.
Tôi cũng là người di dân, nhưng có lẽ tôi không có tuổi bằng các cô, các chú nên tôi dễ thích nghi với chuyện ăn uống. Không có món này, có thể ăn món khác thay thế. Nhưng tôi đã không ngờ cảm xúc khi ăn lại món cháo này. Cũng đậu bắp, cũng thịt heo xay, nấu với ít gạo … Vậy là bao nhiêu kỹ niệm ùa về. Mới nhìn món này không hấp dẫn về màu sắc. Vì khi nấu đậu bắp cho nhừ để gọi là cháo thì không còn màu xanh nguyên thủy nữa mà chuyển sang màu vàng lá úa. Nhưng hương thơm thì không chổ nào chê. Đó là hương vị của nước mắm và mùi cay cay của tiêu. Lúc đó Má tôi xin được mấy cây bạc hà bên nhà Bác Ba hàng xóm hay vài bẹ môn ốm tong teo hái ở ao rau muống sau nhà cũng được cho vô nấu chung. Có lẽ đây là món ăn của nhà nghèo. Vì gọi là cháo, nhưng nào có được ăn cháo không mà để chan cơm. Một nồi cháo ăn cho cả nhà. Chất trơn trơn của đậu bắp cộng với vị ngọt của thịt làm cho món cháo thêm hấp dẫn, dễ nuốt nên rất … tốn cơm! Cả nhà xì sụp dưới trời lành lạnh. Ngoài trời mưa rả rích. Tiếng mưa rơi bì bộp trên mái tole.
Hôm nay, trời cũng lạnh. Cũng quây quần bên nồi cháo bồi. Nhưng thiếu chút hương vị quê hương. Dòm ra cửa, một lớp sương mỏng đóng băng trắng trên đầu ngọn cỏ….